Νέο πλαίσιο για ομαδικούς χώρους σταυλισμού και διαχειριστικά σχέδια βόσκησης

Τα κτηνοτροφικά πάρκα και οι ομαδικοί χώροι σταυλισμού δεν είναι νέες έννοιες στο δημόσιο διάλογο για την κτηνοτροφία. Χρησιμοποιούνται ως όροι εδώ και αρκετά χρόνια ωστόσο δεν έχουν τύχει ακόμη ευρείας εφαρμογής.

Στο πλαίσιο της προσπάθειας για την ενίσχυση της εφαρμογής τους έχει τεθεί εδώ και λίγες ημέρες σε διαβούλευση ένα νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στο οποίο περιλαμβάνονται ορισμένες προβλέψεις για αυτά αλλά και πλήθος άλλων προβλέψεων και ρυθμίσεων για

• τον αλιευτικό τουρισμό και τις υδατοκαλλιέργειες
• λειτουργία φωτοβολταϊκών σε γη υψηλής παραγωγικότητας
• σύσταση Αγροτικών Τμημάτων στα Επιμελητήρια

Ειδικότερα οι προβλέψεις του υπό διαβούλευση σχεδίου νόμου για την οργάνωση των ομαδικών χώρων σταυλισμού και των βοσκήσιμων γαιών αναφέρονται τα εξής:

Προστίθενται στο άρθρο 1 του ν. 4056/2012 (Α’ 52) οι ακόλουθοι ορισμοί:

Κτηνοτροφική ζώνη: είναι η οριοθετημένη περιοχή στην οποία επιτρέπεται η λειτουργία εκτατικής μορφής κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων. Σε περίπτωση κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων σε δάση, δασικές εκτάσεις και δημόσιες χορτολιβαδικές και βραχώδεις εκτάσεις των περ. α) και β) της παρ. 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 (Α΄ 289) ισχύουν τα άρθρα 47 και 47α του ν. 998/1979.
Κτηνοτροφικό πάρκο: είναι η κτηνοτροφική ζώνη για την οποία έχει γίνει χωροταξική μελέτη οργάνωσης, ήτοι προβλέπονται η δημιουργία της απαραίτητης υποδομής και η οριοθέτηση των κτηνοτροφικών οικοπέδων, στα οποία μπορούν να εγκριθούν η ίδρυση και λειτουργία κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, καθώς και η οριοθέτηση συγκεκριμένου χώρου που χρησιμοποιείται ως λειμώνας και βοσκότοπος, με την επιφύλαξη της απόφασης της παρ. 5 του άρθρου 15.
Ομαδικός χώρος σταυλισμού: είναι η οριοθετημένη έκταση κτηνοτροφικού πάρκου, η οποία διέπεται από καταστατικό λειτουργίας και είναι κατάλληλα οργανωμένη από ομάδα κτηνοτρόφων ή κτηνοτροφικό συνεταιρισμό ή ιδιώτη, προκειμένου να εγκατασταθεί περιορισμένος αριθμός, ομοειδούς φύσεως και μεγέθους, κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων».

Στην περίπτωση ομαδικού χώρου σταυλισμού, η διαχείριση της κτηνοτροφικής εγκατάστασης αποτελεί ατομική ευθύνη κάθε κτηνοτρόφου.

Η κτηνοτροφική εγκατάσταση κατασκευάζεται από τον ενδιαφερόμενο κτηνοτρόφο και χρησιμοποιείται με βάση το καταστατικό λειτουργίας του ομαδικού χώρου σταυλισμού.

Κάθε κτηνοτρόφος που αποδέχεται το καταστατικό λειτουργίας του ομαδικού χώρου σταυλισμού:
α) συμφωνεί με τους όρους της από κοινού χρήσης των παρεχόμενων υπηρεσιών και των κοινών κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού,
β) πληροί τις προϋποθέσεις κτηνοτροφικής ομοιογένειας του καταστατικού λειτουργίας,
γ) μπορεί να αγοράσει ή να μισθώσει σε μακροχρόνια βάση ένα από τα κτηνοτροφικά οικόπεδα που περιλαμβάνει ο ομαδικός χώρος σταυλισμού, προκειμένου να κατασκευάσει ορισμένων προδιαγραφών κτηνοτροφική εγκατάσταση σύμφωνα με το καταστατικό λειτουργίας, ώστε να διασφαλίσει βέλτιστες συνθήκες περιβαλλοντικής διαχείρισης και υγιεινής και καλής διαβίωσης των ζώων της κτηνοτροφικής εγκατάστασης, καθώς και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας μέσω της βελτίωσης:
γα) της παραγωγικότητας των ζώων και της εργασίας,
γβ) της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων, και
γγ) των συνθηκών προμήθειας των βασικών κτηνοτροφικών εισροών και της πώλησης των κτηνοτροφικών προϊόντων.

Οι προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων ορίζονται στο Κεφάλαιο ΙΗ’ του ν. 4442/2016 (Α΄ 230)».

Επιπλέον στο άρθρο 15 του ν. 4056/2012 (Α΄ 52) προστίθεται παρ. 8 ως εξής: «8. Η διαδικασία ίδρυσης και λειτουργίας των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων που εγκαθίστανται σε χώρο ομαδικού σταυλισμού, καθώς και τα σχετικά δικαιολογητικά ρυθμίζονται κατ’ αναλογία των άρθρων 6Α και 6Β με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, υπό την επιφύλαξη του άρθρου 103 του ν. 4442/2016 (A΄ 230).»

Όσον αφορά τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης οι προβλέψεις του σχεδίου νόμου είναι:

Η βοσκή εντός των βοσκήσιμων γαιών ασκείται επί τη βάση διαχειριστικού σχεδίου βόσκησης της περιοχής. Με τα διαχειριστικά σχέδια ρυθμίζονται οι όροι χρήσης των εν λόγω εκτάσεων για βόσκηση, σύμφωνα με τις υφιστάμενες και τις προκύπτουσες, συμβατές με τη δασική νομοθεσία και τη βοσκή παράλληλες χρήσεις και τη βοσκοϊκανότητα της κάθε περιοχής και διασφαλίζεται η αειφόρος διαχείριση και απρόσκοπτη αξιοποίηση των βοσκήσιμων γαιών για τις ανάγκες βόσκησης των ποιμνίων. Συμβατές χρήσεις με τη δασική νομοθεσία είναι αυτές που προβλέπονται στο ΣΤ΄ Κεφάλαιοτου ν. 998/1979, όπως ισχύει ενώ με τη βοσκή είναι οι χρήσεις εκείνες οι οποίες δεν παρεμποδίζουν την προσβασιμότητα των ποιμνίων και δεν υποβαθμίζουν τη συνολική βοσκοϊκανότητα της βοσκήσιμης γαίας ως ενιαίας οντότητας, όπως αυτή έχει υπολογισθεί στα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης.

Για λόγους ενιαίας διαχείρισης της βοσκής, στα διαχειριστικά σχέδια συμπεριλαμβάνονται και οι εκτάσεις του άρθρου 10 του ν. 3208/2003 όπως ισχύει, εφόσον οι ιδιοκτήτες τους το επιθυμούν και δηλώνουν την επιθυμία τους εγγράφως. Δύναται επίσης, να περιλαμβάνονται και εκτάσεις που εμπίπτουν στις διατάξεις της αγροτικής νομοθεσίας και βόσκονται από αγροτικά ζώα.

Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αναθέτει την εκπόνηση διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης στις Περιφέρειες της Χώρας με προγραμματική σύμβαση η οποία συνάπτεται με την οικεία Περιφέρεια. Οι οικείες Περιφέρειες υποχρεούνται όπως αναρτήσουν τη διακήρυξη των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης εντός ενός (1) μήνα από την υπογραφή της σχετικής προγραμματικής σύμβασης μεταξύ αυτών και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Σε αντίθετη περίπτωση, την ευθύνη ανάρτησης, καθώς και τη διαδικασία εκπόνησης και σύναψης σύμβασης, αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κατά το τελευταίο εδάφιο. Τα διαχειριστικά σχέδια που εκπονούν οι Περιφέρειες, εγκρίνονται με απόφαση του Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, μετά από γνώμη της αρμόδιας Δασικής Αρχής και της αρμόδιας Διεύθυνσης της Περιφέρειας.

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, δύναται να ανατίθεται στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, υπό τις προϋποθέσεις της παρούσας: α) η εκπόνηση διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης, εν όλω ή εν μέρει, β) η σύναψη και λύση των σχετικών συμβάσεων εκπόνησής τους, καθώς και γ) κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την ολοκλήρωσή τους.».

Μέχρι τις 31.12.2025 εκπονούνται, υποβάλλονται και εγκρίνονται τα διαχειριστικά σχέδια των βοσκήσιμων γαιών της Χώρας που προβλέπονται στην παρ. 2 του άρθρου 3. Μετά την προθεσμία αυτή δεν επιτρέπεται η ενεργοποίηση δικαιωμάτων ενίσχυσης για την εν λόγω έκταση, χωρίς την ύπαρξη και εφαρμογή εγκεκριμένου διαχειριστικού σχεδίου βόσκησης.».

Όσοι ενδιαφέρονται να δουν το νομοσχέδιο στο σύνολό του και να συμμετάσχουν στη δημόσια διαβούλευση η οποία είναι σε εξέλιξη μέχρι και τις 19/1/2024 μπορούν να κάνουν κλικ εδώ