BEATLES, συστήματα αγροδιατροφής και αλλαγή συμπεριφοράς

Τους BEATLES τους γνωρίσαμε ως μουσικό συγκρότημα πριν μερικές δεκαετίες. Ακόμη όμως και σήμερα χαρακτηρίζεται ως ένα από τα πλέον δημοφιλή και επαναστατικά συγκροτήματα στην ιστορία της μουσικής.

Με το ίδιο όνομα έρχεται σήμερα το ερευνητικό έργο BEATLES ((Behavioural Change Towards Climate-Smart Agriculture – Αλλαγές συμπεριφοράς με στόχο την Κλιματικά Έξυπνη Γεωργία) έχοντας μια ανάλογη φιλοδοξία. Να συμβάλλει στην αλλαγή του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν σήμερα τα συστήματα αγροδιατροφής και να επιταχύνει τη συστηματική μετάβαση σε έναν κλιματικά έξυπνο αγροδιατροφικό τομέα και τη χρήση τεχνολογιών έξυπνης γεωργίας, πλήρως ευθυγραμμισμένα με τις φιλοδοξίες των στρατηγικών Farm to Fork και Βιοποικιλότητας, καθώς και της νέας ΚΑΠ, σε περιφερειακό και πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Είναι σαφές ότι οι εμπλεκόμενοι στην αγρο-διατροφική αλυσίδα έχουν διαμορφωμένες πρακτικές και συνήθειες οι οποίες πρέπει να μελετηθούν και να αναλυθούν για να βρεθούν τρόποι αλλαγής της συμπεριφοράς προς τους στόχους των πολιτικών της Ε.Ε. Για παράδειγμα, σήμερα οι βιολογικές καλλιέργειες καλύπτουν το 8,5% της Ευρωπαϊκής Γεωργίας. Πρέπει να πειστούν οι αγρότες να αλλάξουν πρακτικές για να επιτευχθεί ο στόχος του 25% που έχει τεθεί. Επίσης, σύμφωνα με τις ισχύουσες εκτιμήσεις ενέργειες Κλιματικά Έξυπνης Γεωργίας αναπτύσσονται από 10-50% των αγροτών. Με σημαντικές διαφορές από χώρα σε χώρα. Θα πρέπει τα ποσοστά αυτά να αυξηθούν. Οι απώλειες τροφίμων σε όλη την αλυσίδα εκτιμώνται στο 30%. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά μεγάλο μέγεθος που πρέπει να μειωθεί. Στο τέλος της αλυσίδας ο καταναλωτής αρχίζει να ζητά προϊόντα που να γνωρίζει τον τρόπο παραγωγής τους. Θα πρέπει να βρεθούν δείκτες που να δείχνουν τον τρόπο παραγωγής του προϊόντος, ώστε να διευκολύνουν τις επιλογές τους προς την επιθυμητή κατεύθυνση.

Μέσω της στοχευμένης επιλογής αλυσίδων αξίας αγροδιατροφικών προϊόντων σε όλη την ΕΕ, το έργο θα παρέχει μια ολοκληρωμένη καταγραφή γνώσεων σχετικά με το πλήρες φάσμα των παραγόντων που εμποδίζουν ή παρακινούν την αλλαγή συμπεριφοράς, συμπεριλαμβανομένων ατομικών, συστημικών και πολιτικών παραγόντων. Πέντε αντιπροσωπευτικά συστήματα καλλιέργειας και κτηνοτροφίας στην Ευρώπη (σιτηρά, γαλακτοκομικά, δενδρώδεις καλλιέργειες, λαχανικά, ζωική παραγωγή) σε διάφορες περιοχές της ΕΕ (Δυτική, Ανατολική, Νότια και Βόρεια Ευρώπη), θα μελετηθούν ώστε να καλυφθεί η ποικιλομορφία σε συστήματα και συνθήκες στην ΕΕ. Η μελέτη θα βασιστεί τόσο σε εργαστηριακά πειράματα όσο και σε πειράματα που θα γίνουν στο χωράφι.

Οι συμπεριφορικές γνώσεις που θα αποκτηθούν θα χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη μετασχηματιστικών οδών, μέσω επιχειρηματικών μοντέλων και συστάσεων πολιτικής, για να ενθαρρύνουν τη μετάβαση σε δίκαια, υγιεινά και φιλικά προς το περιβάλλον συστήματα τροφίμων. Το έργο θα παρέχει ένα σύνολο επιχειρηματικών μοντέλων που θα καθορίζουν οδικούς χάρτες για μια δίκαιη στροφή προς την κλιματικά έξυπνη γεωργία, με βάση περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές αξιολογήσεις βιωσιμότητας. Επιπλέον, θα αναπτυχθούν μια σειρά από πολιτικές συστάσεις και εργαλεία πολιτικής για την προώθηση μεγάλης κλίμακας και μακροπρόθεσμων αλλαγών συμπεριφοράς.

Το BEATLES είναι ένα ερευνητικό έργο που χρηματοδοτείται από την ΕΕ μέσω του προγράμματος Horizon Europe. Το έργο υλοποιείται από μια κοινοπραξία 18 εταίρων (από Ολλανδία, Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Δανία, Σουηδία, Βέλγιο και Λιθουανία) και συντονίζεται από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.