Η ικανότητα του LEADER για αγροτική ανάπτυξη με γνώμονα την κοινότητα

Η συλλογική δράση είναι μια βασική ιδέα του LEADER και οι ΟΤΔ έχoυν μακρά ιστορία στην επιτυχή υποστήριξη νέων συνεργατικών πρωτοβουλιών στον τομέα των γεωργικών προϊόντων διατροφής που στοχεύουν στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας της οικονομίας της αγροτικής Ευρώπης.

Η συνεργασία στον τομέα των γεωργικών προϊόντων διατροφής ήταν το επίκεντρο του LEADER από τις πρώτες μέρες της εφαρμογής του στη δεκαετία του 1990. Σε αυτό το πλαίσιο, υπάρχει μια μεγάλη βιβλιοθήκη καλών πρακτικών στον τομέα των γεωργικών προϊόντων διατροφής που χρηματοδοτούνται από τις ΟΤΔ, η οποία καλύπτει όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Αυτή η εμπειρία είναι χρήσιμος αρωγός των ενδιαφερόμενων μερών να επιτύχουν τους δέκα Ειδικούς Στόχους της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το LEADER μπορεί να λειτουργήσει ως εργαστήριο για τη δοκιμή συλλογικών προσεγγίσεων στην παραγωγή των προϊόντων αγροδιατροφής που μπορούν επίσης να ενσωματωθούν περαιτέρω σε ένα βιώσιμο σύστημα, μέσω υποστήριξης άλλων δράσεων της ΚΑΠ.

Τα αποτελέσματα από τέτοιες πρωτοβουλίες που χρηματοδοτούνται από το LEADER συμβάλλουν στη δημιουργία και τη διαφύλαξη θέσεων εργασίας με την εισαγωγή νέων προϊόντων και υπηρεσιών που βοηθούν τις τοπικές επιχειρήσεις και τις οικογένειες στην αγροτική Ευρώπη να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες συνθήκες όπως το κλίμα και άλλες κρίσεις.

Οι μικρές εκμεταλλεύσεις είναι συχνά μεταξύ των δικαιούχων των προγραμμάτων στήριξης του LEADER. Ένα καλό παράδειγμα μιας τέτοιας προσέγγισης, μπορεί να βρεθεί στη Ρουμανία, όπου η Ομάδα Τοπικής Δράσης Southwest Satu Mare (ΟΤΔ) ανέπτυξε ένα έργο για να βοηθήσει τους αγρότες φρούτων να επωφεληθούν από σύντομες συνέργειες στην αλυσίδα εφοδιασμού συνεργαζόμενοι με μια επιχείρηση αγροτικού τουρισμού και ένα σχολείο. Πριν από το έργο, οι τοπικοί αγρότες παρέμειναν επιφυλακτικοί ως προς μια τέτοια συνεργασία. Αυτό ήταν το στοίχημα της ΟΤΔ , να καλλιεργήσει πρωταρχικά μια κουλτούρα συνεργασίας χρησιμοποιώντας τους πόρους του LEADER ως πρόσθετο κίνητρο.

Η οικοδόμηση καλύτερης κατανόησης μεταξύ των αγροτών σχετικά με τα οφέλη των συνεργασιών αποδείχθηκε εξαιρετικά αποδοτική. Τα αποτελέσματα δείχνουν μια αύξηση της εμπιστοσύνης ολόκληρης της τοπικής κοινότητας στις συνεργασίες στον τομέα των αγροτικών προϊόντων διατροφής, ικανή να αξιοποιήσει σωστά τις διαθέσιμες προοπτικές χρηματοδότησης του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ.

Εξαιρετικά σημαντική για τις ΟΤΔ είναι η συνεισφορά του ΣΣ της ΚΑΠ στην ισότητα των φύλων και το έργο Goodies village LEADER της Λιθουανίας είναι ένα παράδειγμα που υπογραμμίζει την ικανότητα των ΟΤΔ να στοχεύουν ομάδες πολιτικής προτεραιότητας. Το έργο έδωσε νέες θέσεις εργασίας σε περίπου 15 γυναίκες από μια αγροτική πόλη που συνεργάστηκαν για να καλύψουν τη ζήτηση για βιολογικά προϊόντα σε γειτονικές πόλεις. Οι δραστηριότητες του έργου είναι ακόμη σε εξέλιξη με τοπικά προϊόντα διατροφής φρούτων και μελιού να πωλούνται μέσω καταστημάτων και μέσω Διαδικτύου.

Αυτό το έργο δείχνει ότι ένα από τα καινοτόμα χαρακτηριστικά του LEADER είναι η ικανότητά του να λειτουργεί ως καταλύτης όσον αφορά την παροχή τοπικά σημαντικών αποτελεσμάτων από σχετικά μικρής κλίμακας επενδύσεις. Τα αποτελέσματα δεν οδηγούν μόνο σε άμεσα αποτελέσματα αλλά και σε σημαντική ώθηση όσον αφορά την εμπιστοσύνη της κοινότητας, η οποία με τη σειρά της μπορεί να ενθαρρύνει περισσότερο και πιο μακροπρόθεσμη συλλογική αγροτική καινοτομία από νέους και υπάρχοντες ενδιαφερόμενους φορείς στον τομέα των γεωργικών προϊόντων διατροφής.

Η καινοτομία ήταν πάντα αναπόσπαστο μέρος του LEADER και τα κριτήρια επιλογής κάθε ΟΤΔ μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ενθάρρυνση νέων αιτήσεων χρηματοδότησης. Η εστίαση σε νέες ιδέες και η δοκιμή νέων προσεγγίσεων βοηθά τις αγροτικές περιοχές να αντιδρούν στις μεταβαλλόμενες συνθήκες και οι ΟΤΔ υπήρξαν σημαντικοί «παράγοντες αλλαγής» για τις επιχειρήσεις αγροδιατροφής. Για παράδειγμα, οι Ολλανδοί παράκτιοι αγρότες υφίστανται πίεση από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, η οποία μπορεί να αυξήσει την αλατότητα του εδάφους. Πρόσφατα, το LEADER συμμετείχε στην αντιμετώπιση τέτοιων κλιματικών προκλήσεων συγχρηματοδοτώντας εφαρμοσμένη έρευνα από αγρότες για την διερεύνηση του εμπορικού δυναμικού αποκλειστικής καλλιέργειας τροφίμων υψηλής αξίας, όπως οι μπανάνες θαλάσσης, που μπορούν να καλλιεργηθούν σε αλμυρή γη.