Η Κάρυστος, μια από τις πιο γνωστές κωμοπόλεις της Ευβοίας, είναι κτισμένη στον μυχό του ομώνυμου Κόλπου και περιστοιχίζεται από τόπους απίστευτου κάλους, μοναδικούς και μαγικούς. Τα Δρακόσπιτα, ο Καστανόλογγος, ο Πλατανιστός γεμάτος τρεχούμενα νερά, γεφύρια και πηγές, το φαράγγια του Δημοσάρη -είναι και η δημοφιλέστερη διαδρομή, της Αρχάμπολης, του Αγίου Δημητρίου κτλ. προ(σ)καλούν τους επισκέπτες για εξερεύνηση της περιοχής.
Η Κάρυστος, έδρα του Δήμου Καρύστου, είναι η τέταρτη σημαντικότερη πόλη της Εύβοιας. Το φρούριο Μπούρτζι στο ανατολικό άκρο του λιμανιού της, το Γιοκάλειο Ίδρυμα, που μεταξύ άλλων, στεγάζει το αρχαιολογικό μουσείο και τη βιβλιοθήκη με τους 11.000 τόμους, το μεσαιωνικό κάστρο Καστέλο Ρόσο (Κοκκινόκαστρο) είναι κάποια από αξιοθέατα της πόλης.
Στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η ευρύτερη περιοχή της Καρυστίας είχε μεγάλη στρατηγική σημασία για τους Οθωμανούς, καθώς ήταν σε κεντρικό σημείο μεταξύ Κωνσταντινούπολης, Κρήτης, Πελοποννήσου και Σμύρνης. Έτσι αποτελούσε κέντρο ελέγχου του Αιγαίου και σταθμό ανεφοδιασμού του στόλου, δεδομένου ότι σε πολλά από τα νησιά είχε παραχωρηθεί ειδικό καθεστώς αυτονομίας λόγω πιέσεων από τις Δυτικές Δυνάμεις. Για τον λόγο αυτό οι Οθωμανοί έκαναν μεγάλο αγώνα για να κρατήσουν την Κάρυστο (τότε «Κιζίλ Χισάρ»), η οποία παραδόθηκε στην Ελλάδα μόλις το 1833.
Η Κάρυστος έχει πολλή καλή ρυμοτομία με ευρείς δρόμους και πλατείες που έγιναν βάσει σχεδίου και κατόπιν παραγγελίας του βασιλιά της Ελλάδας Όθωνα[4] από τον Βαυαρό μηχανικό Μίρμπαχ. Για τον λόγο ακριβώς αυτό και προς τιμή του Όθωνα η κωμόπολη έλαβε το 1848 την ονομασία «Οθωνόπολις» που μετονομάστηκε σε Κάρυστο μετά την μεταπολίτευση το 1862. Είναι από τις πρώτες πόλεις της Ελλάδας που απέκτησαν πνευματικό κέντρο με αίθουσα διαλέξεων, βιβλιοθήκη και μουσείο. Χάρη στο συνδυασμό βουνού και θάλασσας η Κάρυστος σήμερα έχει καταστεί τουριστικό κέντρο με ζωηρή κίνηση ιδιαίτερα το καλοκαίρι. Πολύ κοντά στη πόλη και σε υψόμετρο 1.400 μ. στο όρος Όχη ανεγέρθηκε ορειβατικό καταφύγιο από τη δεκαετία του 1960.
Δίπλα στο λιμάνι και στο αρχαιολογικό μουσείο, υπάρχει παλαιό ενετικό φρούριο (Μπούρτζι) του 13ου αιώνα το οποίο επισκευάστηκε, αναστηλώθηκε και εξωραΐστηκε το 1960 από την Αρχαιολογική Εταιρεία. Το αρχαιολογικό μουσείο της πόλης στεγάζεται εντός του Γιοκάλειου Ιδρύματος, με εκθέματα αγάλματα και επιγραφές από όλη την περιοχή της Καρυστίας, ευρήματα από τα Δρακόσπιτα της Όχης και των Στύρων. Υπάρχει ακόμα και το λαογραφικό μουσείο του Χαρίλη Δεληγιώργη που αναπαριστά το καρυστινό σπίτι.
Η γαστρονομική παράδοση της Καρύστου είναι εξαιρετικά πλούσια. Το πιο γνωστό και προβεβλημένο πιάτο του τόπου, είναι οι Κουρκουμπίνες, παραδοσιακό ζυμαρικό που το συναντάμε σε όλη τη Νότια Εύβοια.
Και για να νιώσετε τη μαγεία της γαστρονομικής παράδοσης της Νότιας Εύβοιας, σας έχουμε τη συνταγή για να τις απολαύσετε:
Γκόγκλιες (κουρκουμπίνες) Καρύστου
υλικά
1 κ. αλεύρι από σιτάρι (κατά προτίμηση κίτρινο)
1/2 φλ.τσ. ελαιόλαδο
1 κ.γ. αλάτι
γάλα ή νερό, όσο πάρει
για το σερβίρισμα:
φρέσκο βούτυρο και τριμμένη μυζήθρα ή άλλο σκληρό τυρί
Παρασκευή
Κοσκινίζουμε το αλεύρι με το αλάτι και το βάζουμε σε λεκανίτσα. Ρίχνουμε το λάδι και όσο γάλα (ή νερό) χρειαστεί ώστε να γίνει μια ζύμη εύπλαστη και μέτρια. Την αφήνουμε να ξεκουραστεί περίπου 1 ώρα. Κατόπιν τη βάζουμε σε αλευρωμένη επιφάνεια και χωρίζοντας μικρά κομμάτια, πλάθουμε κορδόνια (μπαστουνάκια) με πάχος μικρού δαχτύλου. Με κοφτερό μαχαίρι κόβουμε κομμάτια 3 εκ. από το κορδόνι και πιέζουμε καθένα με το δάχτυλο ώστε να σχηματίσει κοιλότητα στη μέση, καθώς θα γυρίσουν οι άκρες προς τα μέσα και θα κουφώσει (το ίδιο μπορούμε να κάνουμε ακουμπώντας κάθε κομμάτι στην επιφάνεια ενός τρίφτη, ώστε οι μικρές τρύπες να αφήσουν σχέδιο στο ζυμαρικό). Πασπαλίζουμε τις γκόγκλιες με αλεύρι και τις αφήνουμε σε επιφάνεια ή σε τρυπητό να στεγνώσουν 30′-45′. Βάζουμε άφθονο νερό να βράσει με ανάλογο αλάτι και ρίχνουμε τις γκόγκλιες χωρίς να τις στριμώξουμε πολύ. Στην αρχή θα κατεβούν στον πάτο και κατόπιν θα ανέβουν στην επιφάνεια, οπότε θα τις βγάλουμε με τρυπητή κουτάλα σε σουρωτήρι). Τις βάζουμε σε πυρέξ, με τριμμένη μυζήθρα ανάμεσα και από πάνω και τις περιχύνουμε με καυτό φρέσκο βούτυρο. Σερβίρουμε αμέσως.
tips: οι γκόγκλιες ταιριάζουν πολύ με κόκκορα, κουνέλι ή κατσικάκι κοκκινιστό. Μπορούμε, ακόμα, να τις σερβίρουμε με φρέσκο τυρί (μυζήθρα, ξινομυζήθρα, φρέσκο τυρί Ανδρου, κατίκι ΠΟΠ, ανθότυρο, γαλοτύρι κλπ.) που έχουμε αναλύσει με 2 κ.σ. από το νερό του βρασίματος.